Geplaatst op

Readymades en de macht van de verzamelaar

Het is telkens weer verrassend om te zien hoeveel invloed de context, de omgeving, heeft op de beleving van alledaagse voorwerpen. Zet objecten in een andere context dan we gewend zijn en opeens kijken we met andere ogen en krijgt een ‘ding’ geheel andere waarden en betekenissen. Met dit gegeven van context en wisselende perspectieven is in de beeldende kunst veel gespeeld. Het begon met de beroemde readymades van Marcel Duchamp en Elsa von Freytag-Loringhoven die een fietswiel en een urinoir tot kunst verhieven. Het ging verder met Kurt Schwitters en de Dada-kunstenaars en vond na de oorlog een vervolg in de Nul-kunst en de Arte Povera. Kunstenaars als Armando, Spoerri en Beuys werkten veel met het objet trouvé als uitgangspunt voor hun kunst. En in de afgelopen jaren wekten readymades van Tracey Emin en Damien Hirst bewondering en afkeer.

Het alledaagse kan tot kunst worden verheven. Readymades, zelfs in de vorm van afvalkunst, stellen vragen over esthetiek en de rol van de kunst. Met andere woorden: er kunnen allerlei theorieën en intenties zitten achter de bewust gecreëerde readymadekunst. Maar er is ook nog een andere weg dan die van de kunst waarlangs alledaagse objecten een nieuwe dimensie kunnen krijgen. Die weg loopt via de verzamelaar. Alles wat om ons heen is,  kan verzameld worden. Zo ontstaan fascinerende collecties van voorwerpen die hun oorspronkelijke functie hebben verloren, maar in de handen en het hart van de verzamelaar een geheel nieuwe betekenis en esthetische waarde krijgen.

Op de foto laat ik enkele objecten zien die de meeste mensen niet zullen herkennen. Het zijn onderdelen van industriële draaibanken, de zogenaamde beitelhouders. Ze zijn er in verschillende maten en vertonen door het intensieve gebruik vaak een prachtig patina. Gasten vragen vaak wie de kunstenaar is. Maar het zijn dus afgedankte industriële objecten die in de nieuwe context van mijn huis hun functie hebben verloren en nu tot prachtige minimal art sculpturen zijn geworden.