Afgelopen week kocht ik via internetveiling Catawiki een catalogus van een tentoonstelling in het Stedelijk met meubelen van de Nederlandse ontwerper Kho Liang Ie (1927-1975). Kho was één van de beroemdste designers in ons land in de 20e eeuw, vooral bekend geworden door zijn inrichting van het nieuwe Schiphol in 1967.
Maar zijn naam is ook groot geworden door de meubels die hij maakte voor Artifort, CAR en Fristho. De tentoonstelling was bijzonder omdat ze plaatsvond op een kantelmoment in de Nederlandse designgeschiedenis: 1961. In dat jaar zwol de kritiek op het strenge functionalisme van het Nederlandse design aan en pleitten de critici voor een ‘humanisering ’van het ontwerp. En juist Kho Liang Ie was de vertegenwoordiger van een nieuwe generatie die een ‘lyrisch functionalisme’ aanhing. In de catalogus schrijft B. Majorick dat Kho, met zijn oosterse achtergrond, zich niet kon identificeren met de ‘style calviniste’ en dat hij ‘in 1961 de man is waarop het wachten was’. In het werk van Kho was het functionalisme niet een doel op zich maar stond de mens altijd centraal. Design niet voor de designer, maar design for living. Mijn catalogus laat op fascinerende wijze het moment zien waarop in Nederland letterlijk en figuurlijk designgeschiedenis werd geschreven en een nieuwe smaak- en stijlperiode aanbrak
Kho Liang Ie bleef een aanhanger van ‘less is more’ en streefde naar zuiverheid van ontwerp, maar hij voegde altijd een lyrisch element toe. Zijn grote talent als vormgever komt misschien wel het mooiste tot uiting in de sublieme stands en presentaties die hij maakte voor zijn opdrachtgevers. Op de eerste foto zien we het prachtige wandmeubel J-225 voor Fristho, door Kho ontworpen in 1956. Hij stileerde zelf de foto’s en zette altijd zijn herkenbare handtekening in de vorm van de eenzame vaas met tak. Op de andere foto uit de catalogus van het Stedelijk zien we een super sophisticated stand voor Auping in – nota bene – 1957. Verfijning, subtiliteit, rijke materiaaltegenstellingen, perfectie in detaillering … ik probeer altijd deze uitgangspunten van Kho Liang Ie in mijn eigen interieur toe te passen. Op de laatste foto zo’n poging!