We spreken graag en veel over Italiaans design, zoals we dat ook doen over Scandinavisch design of Dutch design. Maar als we de kenmerken en de onderscheiden moeten benoemen, dan wordt het al een stuk moeilijker. Het Scandinavisch design is misschien nog het duidelijkst te benoemen: functioneel, licht, transparant, ambachtelijk en humaan, dat wil zeggen gericht op comfort en geborgenheid. Eén van de vaders van het Scandinavisch design, de Deense ontwerper Kaare Klint, baseerde zijn ontwerpen op een door hem ontwikkelde berekeningsmethode om de maatverhouding mens-meubel vast te kunnen stellen.
Het Dutch design heeft de afgelopen decennia wereldfaam verworven met een grote mate van experiment en durf, denk aan de geblakerde stoelen van Maarten Baas of de knotted-chair van Marcel Wanders. Dit postmoderne design, maar ook het strenge modernistische design van bijvoorbeeld Rietveld, onderscheidt zich duidelijk van de Scandinaviërs door comfort en de menselijke maat – ergonomie – niet altijd als uitgangspunt te nemen.
Naast het succes van Scandinavisch en Dutch design, is er natuurlijk de naam en faam van het Italiaans design. Waarin schuilt het succes van de Italianen? In de Italiaanse ontwerptraditie is er een sterke verwantschap met de Scandinavische aandacht voor ambachtelijkheid. Met het Dutch design delen de Italianen de drang tot experiment en vernieuwing. Maar wat algemeen als het beslissende kenmerk van het Italiaanse succes wordt gezien is de ‘industrial touch’. Al vroeg in de twintigste eeuw zijn industrieel design – denk aan de Italiaanse auto’s – en meubeldesign met elkaar verbonden. Italiaans design werd cool en sexy maar bleef gericht op functionaliteit en comfort.
Het bedrijf Castelli heeft in Italië het industriële proces op een hele knappe manier verbonden met het ontwerpen van coole en sexy meubelen. Giancarlo Piretti ontwierp al eind jaren ’60 de beroemde Plia-vouwstoel en de vouwtafel Pantone. Op de foto heb ik ze gecombineerd met een ander voorbeeld van prachtig industrieel maar ‘humaan’ Italiaans ontwerp: de Tolomeo-lamp van De Lucchi en Fassina voor Artemide uit 1986. De zeefdruk van Walter Valentini uit 1978 sluit prachtig bij deze ontwerpen aan. Een Afrikaans Dogon deurslot contrasteert en accentueert.