Geplaatst op

Waar begint kunst?

[av_textblock size=” font_color=” color=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]
Op de PAN, de grote kunst- en antiekbeurs in Amsterdam, was dit jaar een groot aanbod van werken van kunstenaars van de ZERO- of Nulbeweging. Deze stroming begon eind jaren ’50 in Düsseldorf, maar over geheel Europa, eigenlijk over de gehele wereld, ontstond een soortgelijke atmosfeer, een vergelijkbaar streven om kunst te ontdoen van de persoonlijke emotie en van subjectiviteit. In Japan kwam de Gutai-beweging op, in Italië was dat Azimuth en in Nederland de Nul-beweging met mensen als Armando en Jan Schoonhoven.

Zij zetten zich af tegen het expressionisme zoals zich dat in de Cobra-kunst manifesteerde -‘de schreeuw van binnenuit’- en zochten de ‘stilte van de kosmos’. Zij speelden met ruimte, licht en vibratie en stelden zich op het standpunt dat alles kunst zou kunnen zijn.

Beroemd zijn de Nederlandse Nul-tentoonstellingen in de jaren ’60 met de autobanden van Armando en de bierkratten van Jan Henderikse. Maar hoezeer de objecten ook uit het dagelijkse leven kwamen, zij ondergingen een enorme verandering in betekenis doordat ze in een nieuwe context en rangschikking werden gebracht. Banden en kratten werden cirkels en rechthoeken die de basisvormen van de kosmos vertegenwoordigden.

De kunstenaars maakten kunst door de context van een voorwerp te veranderen. Maar is de consequentie van dit standpunt van de Nul-kunstenaars dat iedereen een kunstenaar kan zijn? De Nul-kunstenaar Gerhard von Graevenitz maakte als kunstenaar dit witte kunstwerk met de cirkelvormige indrukken.

Wie maakte dan dat plankje met die cirkelvormige indrukken? Niemand! Het is een Jan Hagel-plankje uit de achttiende eeuw. Suiker en beslag werden uitgesmeerd over het plankje als koekjesvorm. En zo werd de lekkernij Jan Hagel gemaakt. Het plankje is in een andere context gebracht. Het heeft zijn functie verloren en is een intrigerend object geworden dat in zijn authenticiteit en eerlijkheid een bijzondere sfeer oproept van verstilling en reflectie.
[/av_textblock]

[av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/11/WhatsApp-Image-2018-11-26-at-22.00.57-360×640.jpeg’ attachment=’1247′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image]

[av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/11/WhatsApp-Image-2018-11-27-at-10.21.31-427×640.jpeg’ attachment=’1248′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image]

Geplaatst op

Een kantinestoel van museale kwaliteit

<p>[av_textblock size=” font_color=” color=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]<br />Zo op het eerste gezicht zou je zeggen: die staat ook bij ons! Maar bij nadere bestudering en het raadplegen van de literatuur blijkt de oranje kunststofstoel met verchroomde stalen buizen een bijzonder en inmiddels zeldzaam object in de Nederlandse meubelgeschiedenis te zijn.Het gaat om de eerste kunststof kuipstoel van Nederlands fabricaat. In de jaren ’50 werd er vooral in Amerika volop geëxperimenteerd met nieuwe plastics en de eerste ontwerpen van Charles en Ray Eames en Eero Saarinen zijn inmiddels klassiekers geworden. Vanaf de jaren ’60 waren het vooral de Italianen die de nieuwe materialen vrij en creatief toepasten in hun ontwerpen. De bekendste namen zijn Giulio Castelli en het bedrijf Kartell. Maar ook in Nederland drong in de loop van de jaren ’60 de kunststof door in de meubelindustrie.De opkomst van de jeugd- en popcultuur in de late jaren ’60 vormden een belangrijke stimulans om met kleuren en vormen te spelen. In 1967 ontwierp Theo Tempelman de eerste Nederlandse kunststof kuipstoel voor het bedrijf A. Polak in IJsselstein. In de serie AP Originals verscheen zo deze zaalstoel onder de aanduiding AP40. Door intensief en ruig gebruik in zalen, kantines en scholen en door het ‘gewone’ van de stoel, is de AP40 zeldzaam geworden. Maar al vroeg is het historisch belang van Tempelmans creatie onderkend en daarom is de stoel opgenomen in de stoelencollectie van de Faculteit Bouwkunde in Delft en in de verzameling van het Stedelijk Museum in Amsterdam. In de canon van de Nederlandse stoelontwerpen is ook een plaatsje ingeruimd voor de AP40: P. Vöge en B. Westerveld, <em>Stoelen. Nederlandse ontwerpen 1945-1985</em>, Amsterdam 1986, p. 51).Maar … je hoeft niet naar een museum om deze  stoel te bekijken. Soms duiken er nog gave exemplaren op, zoals in mijn eigen collectie.<br />[/av_textblock][av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/08/DSC_0599-500×333.jpg’ attachment=’914′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image][av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/08/DSC_0597-500×333.jpg’ attachment=’912′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image]</p>

Geplaatst op

Het geheim van een interieur

[av_textblock size=” font_color=” color=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]
Hoe komt eigenlijk een interieur tot stand? Er zijn natuurlijk indelingen en combinaties waar je bijna niet om heen kunt – de keuken bijvoorbeeld – maar altijd is er de vrije keuze om naar eigen smaak objecten en meubels aan te schaffen en te arrangeren. Maar dat laatste, het arrangeren, is toch een raadselachtig proces. Als ik naar de foto kijk van een hoekje in mijn studeerkamer, dan vraag ik me steeds af: wie heeft dat bedacht?

Het ensemble is niet met voorbedachte rade ontstaan. De voorwerpen zijn niet in één keer gekocht en hebben geen enkele noodzakelijke samenhang. De hoofdsteunen uit Afrika, een sigarettendoosje uit Indonesië, een jaren ’70 vaas uit Duitsland, een keramisch object van Paulien Ploeger uit Friesland, de salontafel uit Engeland, een messing kandelaar en een paneeltje van Paul Corvers… het zijn allemaal individuele objecten, maar zoals ze hier voor het grootste deel toevallig terecht zijn gekomen had achteraf gezien niet anders gekund. Ze vormen tegen de achtergrond van de boekenkast een verrassende maar ook weer logische combinatie. Er zijn elementen, zoals de kleuren brons en blauw die alles bij elkaar brengen, maar het meest opvallende is dat er een enorme verscheidenheid is die toch tot een bijzondere en voor mij rustgevende sfeer leidt. Wat is dan het geheim?

Ik wil zo nu en dan in mijn blogs op zoek naar het antwoord op die vraag. Gelukkig heb ik de hulp van mensen die ook over het geheim van het interieur hebben nagedacht. Ik verzamel hun uitspraken. Ik heb bij de foto nog geen passend antwoord, maar de zeventiende-eeuwse Engelse dichter Thomas Traherne zet me wel aan het denken: ‘Dode dingen zijn in een kamer zinloos, tenzij ze zich in de ziel bevinden van wie ze ziet’.
[/av_textblock]

[av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/11/DSC01397-845×684.jpg’ attachment=’1237′ attachment_size=’gallery’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image]

Geplaatst op

Wabi-sabi: onvoorspelbaar mooi

[av_textblock size=” font_color=” color=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]
Sommige dingen zijn bedoeld om mooi te zijn, maar het lukt ze maar niet. Andere zijn gemaakt om puur functioneel te zijn, maar worden met het verstrijken der jaren alleen maar mooier. Hoe kan dat toch? De Japanners hebben er een mooi woord voor: wabi-sabi. Het is de schoonheid van het onvolkomene, van de vergankelijkheid, van het onconventionele. Of, beter gezegd, het is de schoonheid van de bescheidenheid.

Het is een kernbegrip in de Japanse cultuur en omvat alle aspecten van een levenshouding waarin het gaat om het beschouwen van de natuur, het accepteren van het onvermijdelijke en van het verval. Sinds enkele jaren wordt het begrip wabi-sabi ook in onze blik op dingen relevanter. Terug naar de eenvoud, respect voor de natuur, aandacht voor stilte en tijd. De bekende Belgische kunstverzamelaar en interior-decorator Axel Vervoordt heeft zich sterk verbonden met de uitgangspunten van wabi-sabi. Deze zomer bezocht ik zijn prachtige galerie in Wijnegem bij Antwerpen en alles ademt daar de sfeer van wabi-sabi: de pure ruimten van de oude stokerij, de kunst van Europese Nul-kunstenaars en van de japanse Gutai-kring, meubels en objecten die hun ouderdom niet verbergen.

Ik heb zelf een mooie collectie 19e en 20e -eeuwse katrollen die natuurlijk puur functioneel waren, maar nu door hun textuur en patina geworden zijn tot intrigerende wabi-sabi objecten. Nu ze hun functionaliteit verloren hebben zijn het als het ware etnografische voorwerpen geworden, in sfeer en stijl nauw verwant aan beelden uit Afrika. Het is de eenvoud en bescheidenheid die objecten van over de gehele wereld verbindt. En … het is de tijd die alles en iedereen karakter geeft.
[/av_textblock]

[av_image src=’https://usercontent.one/wp/www.holderinteriors.nl/wp-content/uploads/2018/11/WhatsApp-Image-2018-11-04-at-12.12.35-500×313.jpeg’ attachment=’1227′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=” font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’no-animation’ admin_preview_bg=”][/av_image]